جاذبه های گردشگری جزیره کیش
شهر تاریخی حریره
شهر800 ساله حریره مربوط به سده ۵ تا ۱۰ ه. ق. است و در شمال جزیره کیش قرار دارد و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در شهر تاریخی حریره بقايايى در مرکز ساحل شمالى جزيره قراردارد كه به احتمال بسيار قوى مربوط به دوره ساسانيان و اوايل دوره اسلامى است. اين بقايا بالغ بر سه کيلومتر مربع وسعت دارد ، بازگو کننده اين مطلب است که روزگارى شهرى بزرگ و آباد در اين منطقه وجود داشته است
در شمال جزیره کیش در کنار مجموعه ورزشی المپیک آثاری و ویرانه‌هایی دیده می‌شود که یادگاری از شهر باستانی، حریره‌است . دوران طلایی شهر حریره کیش از سال ۳۶۷ تا ۹۱۲ هجری قمری بوده‌است. محوطه باستانی حریره، براساس نتایج کاوشهای باستان‌شناسی انجام گرفته تا امروز، از مجموعه ساحلی و خانه اعیانی، حمام، مسجد و قنات‌های قدیمی تشکیل شده است.
بقاياي شهر تاریخی حريره در امتداد ساختمانهاي بندرگاه و دفاتر آن ، قابل رویت است. وسعت پستي و بلندي‌ها و خرابه‌هاي شهر قديمي حريره حدود ۱۲۰ هكتار است آن چه امروز از اين شهر بر جاي مانده حجمي از معماري شهري است. اما كمتر و به ندرت اتاق‌ها و پوشش‌ها و سقف‌هاي سالمي باقی مانده است به جز برخی موارد که تاق های سنگی که تخریب نشده اند.
بندر شهر تاريخي حريره، يك شهر يك پارچه و متمركز با معماري برون‌گرا دارد و از معماري دفاعي و درون‌گراي ديگر شهرهاي تاريخي ايران در آن خبری نيست. انتخاب اين بخش از جزيره براي ايجاد شهر حريره طبيعي‌ترين و معقول‌ترين انتخاب بوده است چرا كه ساحل صخره‌اي مرتفع آن از سطح دريا تقريبا ده متر بلندتر است و وجود سه خليج و دماغه كه نقش بندرگاه طبيعي را ایفا میکند و همچنين درياي نسبتاً آرام‌تري از ديگر كرانه‌ها و سواحل جزيره دارد. عمليات اكتشافي باستان‌شناسي بقاياي شهر تاريخي حريره در سه مجموعه مجزا انجام می شود.
خانه اعياني: خانه اعياني يادآور خانه‌هاي چندخانوار قديمي در داخل فلات ايران و در شهرهايي چون يزد، اصفهان و كاشان است و يكي از نمونه‌هاي قديمي مسكن جمعي در حاشيه خليج فارس است. علاوه بر وسعت خانه و همچنين فضاهاي مختلف و متنوع آن، كاشي‌هاي ستاره‌اي شكلي كه در اين خانه به دست آمده است، همانند كاشي‌هايي است كه زينت بخش بناهاي مهم ايلخاني ايران همچون تخت سليمان و سلطانيه است. پيدايي اين مقدار كاشي كه يقيناً عنصر وارداتي به جزيره است نشان مي‌دهد كه اين عمارت به يكي از ثروتمندان كيش تعلق داشته است.
بخش كارگاهي و صنعتي: اين مجموعه درست در كنار دريا ساخته شده است و داراي معماري و فضاهاي ناشناخته‌اي است. مجموعه كانال‌هاي افقي و زيرزميني و چاه‌هاي متعدد در گوشه و كنار، مجموعه‌ي بسيار جالب و نادري را تشكيل مي‌دهد كه هنوز عملكرد آنها روشن نيست، اما به نظر مي‌رسد كه ارتباط مستقيم، با فعاليت‌هاي صيادي (صيد ماهي، مرواريد و مرجان) داشته و براي دسترسي آسان‌تر به دريا احداث گرديده است. شايد هم بتوان فرض كرد كه اين راهروها و كانال‌ها راه‌هاي مخفي بوده است كه در مواقع هجوم و حمله اهالي شهري مي‌توانسته‌اند به طور اضطراري از آن ها استفاده كنند.
مجموعه حمام: اين مجموعه شامل حمامي است با صحن‌هاي متعدد و حصار آن به مساحت تقريبي ۵۰۰ مترمربع است. سربينه و گرمخانه و تون حمام در جنوب بخش ذكر شده قرار گرفته و توسط راهرو سرپوشيده‌اي از آن جدا شده است. دو خزينه كوچك و بزرگ در جنوب گرمخانه آخرين بخش ساختمان را تشكيل داده‌اند.
باستان شناسان معتقدند اين حمام كه شايد در نوع خود از قديمي‌ترين حمام‌هاي ايراني باشد كه طي كاوش‌هاي باستان‌شناسي كشف و شناخته شده است، و دو دوره متمايز و مجزا از هم دارد (دوره ايلخاني – دوره تيموري) با توجه به ظرفيت محدود حمام و با در نظر گرفتن ديوار بيروني سراسري كه تا مجموعه عمارت اعياني كه در جنوب شرقي حمام و به فراز تپه‌اي بلند قرار گرفته امتداد يافته است. به نظر مي‌رسد كه اين بنا حمامي خصوصي بوده و به صاحب مجموعه اعياني تعلق داشته است.
در منتهى اليه بخش شمالى شهر حريره ، كنار ساحل بلند صخره اى و با فاصله كمى از دريا ، پستى و بلندى ها ادامه دارد ، كه بقاياى ديوارها ، چاه ها و كانال هاى آب در آن نظر بيننده را به سوى خود جلب مى كند . در ابتدا تصور مى شد كه اين آثار هيچ ارتباطى به هم ندارند و فقط مى شد حدس زد كه اين آثار قسمتى از شهر قديم حريره بوده و به نوعى با فعاليت هاى دريايى ارتباط دارند .
در مجاورت اين آثار ، و در كنار ساحل صخره اى كه تقريباً چهار تا پنج متر از سطح دريا بلندتر است و قسمتهاى زيادى از آن به مرور زمان به دريا ريخته ، تعدادى چاه و پلكانى كه راه به دريا دارد و حفر شده است . قطر دهانه چاه ها اغلب دو متر است و عمق آن تا سطح درياست .
در كناره ساحل شهر حريره و در مجاورت مجموعه صنعتى ، شش چاه و يك پلكان سنگى در بيرون مجموعه و چهار چاه در داخل مجموعه كه در حين حفارى ديده شد وجود دارد .
اين چاه ها به كانال هاى زيرزمينى راه مى بايد كه دهانه آنها در مقطع ساحل صخره اى مثل دريچه اى رو به دريا باز مى شود . اين كانال هاى افقى و زيرزمينى چاه ها را در گوشه و كنار مجموعه صنعتى و جتى داخل اتاق ها و راهروها هم حتى مى توان ديد . عملكرد اين مجموعه جالب چندان مشخص نيست . ولى آنچه مسلم است ارتباط مستقيم با فعاليت هاى صيادى و صيد ماهى ، مرواريد و مرجان داشته و براى دسترسى آسان تر به دريا ساخته شده است .
در دهانه خليجى كه در سمت شرق اين مجموعه قرار گرفته توده هاى صدف ها و گوش ماهى هاى شكار شده را مى توان ديد كه نشانه ى فعاليت هاى صيادى مخصوصاً صيد مرواريد در گذشته است .
اتاق هايى با كف شيار دار حريره :
يكى از فضاهاى جالب توجه مجموعه صنعتى شهر حريره ( اتاق با كف شيار دار ) است .
اين اتاق كف كاملاً عجيب و ناشناخته اى داشته به اين معنى كه با شيب ملايم از شمال به جنوب امتداد مى يافت و كف آن به صورت در اصطلاح گرده ماهى (اصطلاح بومي) و يا بالشتك با ملاتى از نوع تركيب پودر سنگ هاى مرجانى و آهك و نوعى ساروج شكل گرفته بود .
اين ويژگى در هيچ يك از محوطه ها و تپه هاى باستانى و تاريخى و اسلامى ايران كشف و شناخته شده نيست . وقتى از چند نفر از مركز پرورش صيد مرواريد كيش در مورد اين نوع معمارى پرسيده شده ، چنين نظر دادند اين عنصر معمارى كه با شيبى ملايم به حوضچه اى كوچك با ابعاد 1×1متر يا 1×5/2 مترو عمق نيم متر ختم مى شود ، ارتباط با فعاليت هاى صيد مرواريد دارد و در سطح آنها صدف ها را خشك كرده و به آب مى بسته اند تا مرواريد هاى ريز را نيز بتوان به دست آورد .
اما اگر چنين بود مى بايست آثار و بقاياى صدف ها در سطح اين شيارها و يا در حوضچه ها باقى مانده باشد ، اما چنين نيست .
سرانجام با نظرخواهى از باستان شناسان ، آقاى رمى بوشارلا ، باستان شناس فرانسوى كه تجربه و سابقه كار ممتد در ايران و امارات متحده عربى دارد ، نظر دارد كه اين تأسيسات صرفاً جهت استحصال (حاصل)شيره خرما بوده و نمونه اى از آن در كاوش هاى وى در امارات به دست آمده است .
شايد اگر به مردم بومى جزيره كيش مراجعه مى شد ديگر فضاى اين اتاق آنقدر عجيب و ناشناخته نبود.
در يكى از بازديدهايى كه توسط هيئت علمى و به راهنمايى بوميان انجام شد يكى از بوميان اظهار داشت كه تا قبل از تخريب خانه هاى ماشه ، انبارهايى با كف جوى و پشته – نظير آنچه كه هم اكنون در بخش كارگاهى شهر حريره ديده مى شود – در اغلب خانه هاى بزرگ وجود داشت و از اين انبارها براى نگهدارى خرما استفاده مى شد.
بنا به گفته بعضى ها اين خرما ها بر روى هم انياشته و فشرده مى شد و به وسيله راه هاى كوچكى به صورت راه آب شيره به طرف خمره هاى بزرگى كه در زير اين راه آبها قرار مى دادند منتقل شده و شيره خرما جمع آورى مى شد.
آواسیر ارائه دهنده خدمات تور کیش از مشهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر جهت رزرو تور کیش از مشهد با کارشناسان ما تماس بگیرید.
